كمي درباره دستگاه استخراج ايسيك
از هر سختافزار كامپيوتر كه توان پردازشي داشته باشد، ميتوان براي استخراج يا همان ماينينگ استفاده كرد. به طور كلي مهمترين سختافزارها و دستگاههاي مورد استفاده براي استخراج عبارتند از:
- پردازنده مركزي (CPU)
- پردازنده گرافيكي (GPU) يا همان كارت گرافيك
- دستگاه يا كارت FPGA
- دستگاه مخصوص استخراج (ASIC)
با گسترش شبكه بيت كوين و ماينرهاي آن، امروزه استخراج بهصرفه آن فقط با تراشههاي مخصوصي تحت عنوان ايسيك (ASIC) امكان پذير است.
لايت كوين، بيت كوين كش، بيت كوين اس وي و زيكش از جمله ديگر ارزهاي مطرحي هستند كه استخراج آنها فقط با دستگاه ايسيك انجام ميشود.
كلمه ايسيك مخفف عبارت «مدار مجتمع با كاربرد خاص» است، به اين معني كه سختافزارهاي آن فقط براي يك كاربرد مخصوص ساخته ميشوند. بنابراين دستگاه ايسيك ماينر فقط براي ماينينگ طراحي ميشود، نه كار ديگري.
انتخاب الگوريتم
هر دستگاه اسيك (ASIC) همانطور كه از نام آن مشخص است، براي انجام يك الگوريتم خاص طراحي شده است و كاربرد ديگري ندارد. هر كدام از ارزهاي ديجيتال قابل استخراج، يك الگوريتم مخصوص به خود را دارند مثلا الگوريتم ماينينگ بيت كوين SHA 256 است و الگوريتم استخراج اتريوم Ethash است. در واقع دستگاهي كه براي انجام يك الگوريتم طراحي شده است، توانايي انجام الگوريتمهاي ديگر را ندارد، مثلا يك دستگاه اسيكي كه براي الگوريتم SHA 256 طراحي شده است (مانند AntMiner S9) ، فقط ميتواند براي استخراج ارزهاي ديجيتالي كه از اين الگوريتم استفاده ميكنند (مانند بيت كوين، بيت كوين كش، بيت كوين SV) به كار رود و توانايي استخراج ارزهاي ديجيتالي كه داراي الگوريتمي غير از SHA 256 هستند را ندارد. پس در گام اول شما با انتخاب الگوريتم ماينينگ مد نظرتان، در واقع تعيين ميكنيد كه دستگاه شما قادر به استخراج چه ارزهايي خواهد بود.
ميزان سوددهي استخراج هر كدام از كوينها بسته به قيمت و ميزان سختي شبكه آن كوين متغيير است. يكي از ابزارهاي مناسب براي بررسي سوددهترين كوينها بر اساس الگوريتمشان سايت Whattomine است. در اين سايت ابتدا از بالاي صحفحه بايد نوع دستگاه را انتخاب كنيد (ASIC يا GPU) و بعد با فعال كردن هر الگوريتم و وارد كردن پارامترهاي مربوط به آن، ببنيد كدام كوينهاي داراي آن الگوريتم، براي استخراج سود بيشتري به همراه دارند.
نكته ديگري كه براي انتخاب الگوريتم و كوين براي استخراج بايد مد نظر قرار دهيد آن است كه كوين در آينده قصد مهاجرت از فرآيند اجماع اثبات كار (POW) به ساير الگوريتمهاي اجماع مانند POS را نداشته باشد (مانند اتفاقي كه در مورد اتريوم قرار است بيفتد). مورد بعدي هم اين است كه برخي كوينها بعد از مدتي تصميم به استفاده از الگوريتمهاي ضد اسيك مانند آنچه در مورد Monero وجود دارد، ميگيرند كه اين مورد هم ميتواند منجر به غير قابل استفاده شدن دستگاه اسيك شما براي استخراج آن كوين مي شود.
محاسبه ميزان سوددهي دستگاههاي اسيك
بعد از انتخاب الگوريتم و كوين هايي كه از طريق آن ميتوانيد ماين كنيد، قدم بعدي كه شايد بتوان گفت مهمترين عامل تصميمگيري در خصوص انتخاب دستگاه ماينر است، محاسبه ميزان سوددهي دستگاه هايي است كه براي آن الگوريتم طراحي شدهاند. عواملي كه در اين بين نقش دارند عبارتند از هش ريت يا توان محاسباتي دستگاه (واحد آن بر اساس الگوريتم متغيير است) و ميزان مصرف برق دستگاه (بر حسب وات). طببيعي است كه هرچه توان محاسباتي دستگاه بيشتر باشد و مصرف برق آن كمتر باشد، سوددهي دستگاه بيشتر ميشود. اما از سوي ديگر، معمولا دستگاههايي كه راندمان بالاتري دارند، به دليل تكنولوژي جديدتر، قيمت بيشتري هم دارند.
بهترين كار براي انتخاب دستگاهي با بيشترين ميزان سوددهي، محاسبه و مقايسهي مدت زمان بازگشت سرمايه اوليه هر كدام از اسيكهاست. براي انجام اين كار ابتدا بايد از يك ماشين حساب ماينينگ مانند آنچه در سايتهاي Cryptocompare و يا Whattomine ، براي محاسبه ميزان سوددهي هر دستگاه استفاده كنيد. بعد از آن با توجه به ميزان درآمد روزانه دستگاه و پولي كه براي خريد آن دستگاه بايد پرداخت كنيد، ميتوانيد مدت بازگشت سرمايه (ROI) را محاسبه كنيد. به اين ترتيب، به زبان ساده، شما محاسبه كردهايد كه هر دستگاه ASIC چند روزه پول خود را در مياورد. ROI مهمترين عامل تصميم گيري در انتخاب دستگاه ماينر است.
ميزان مصرف برق
عامل مهم بعدي آن است كه انشعاب برق شما توانايي پشتيباني از چه ميزان جرياني را دارد. و با آن ميزان آمپر، برق حداكثر چه تعداد دستگاه را ميتوان تامين كرد. با تقسيم كردن وات مصرفي دستگاه بر ولتاژ برق، ميزان آمپر هر دستگاه محاسبه ميشود. به اين ترتيب ميتوانيد ببينيد كه برق شما حداكثر چه تعداد از يك نوع دستگاه را ميتواند پشتيباني كند. شما ميتوانيد به جاي چند دستگاه پر مصرف كه ROI كمتري دارند، از تعداد بيشتري دستگاه كم مصرفتر كه كمي ROI بالاتري دارند، استفاده كنيد.
راندمان دستگاه
همانطور كه گفته شد با پيشرفت تكنولوژي ساخت ريزپردازندههاي به كار فته در دستگاههاي ASIC، راندمان خروجي آنها نيز افزايش مييابد. به عنوان مثال هرچه سايز اين ريز پردازندهها كوچكتر باشد، ميزان برق مصرفي براي توليد توان محاسباتي كاهش مي يابد و سرعت پردازش يا هشريت آن افزايش مييابد. اسيكهاي نسل جديد داراي ريزپردازندههايي با سايز 7 نانومتر هستند كه قادر به توليد هش ريت بالا و مصرف برق پايين تر نسبت به نسل هاي قبلي هستند. راندمان دستگاه هم رابطه مستقيم با ميزان درآمد ناشي از استخراج با آن دستگاه دارد. اما دستگاههاي جديدتر كه فناوري جديدتر هم دارند، معمولا گرانتر هستند و به هزينه اوليه بيشتري نياز دارند. اما بايد در نظر داشت كه با گران شدن تعرفه برق، قطعا دستگاههاي با راندمان پايين (مانند دستگاه Whatsminer M3) ديگر سودآور نخواهند بود.
برند دستگاه
تقريبا تمام دستگاههاي اسيك موجود در ايران از برندهاي چيني هستند. اما در اين بين برخي از كارخانههاي سازنده قدمت بيشتري دارند و ماينرها معتقدند كه محصولات آنها كيفيت و عمر مفيد بيشتري دارند. از شناخته شدهترين برندهايي كه در اين حوزه فعال هستند ميتوان به نامهايي مانند Canaan، Ebang، Bitmain و … اشاره كرد.
آكبند بودن دستگاه
بسياري از دستگاههايي كه در بازار ايران موجود هستند دستگاههاي كاركرده يا استوكي هستند كه قبلا در كشورهايي مانند چين، از آنها استفاده شده است و بعد از كاهش ميزان سوددهي آنها در اين كشورها، به ايران وارد شدهاند. دليل آن هم اين است كه اين دستگاهها به دليل قيمت برق پايين در كشورمان، عليرغم ساير كشورها، كماكان سودده بودهاند. حتي متاسفانه، بعضا اين دستگاهها به عنوان دستگاه نو هم فروخته ميشوند. دستگاههاي ماينر با توجه به آنكه 24 ساعته در حال فعاليت هستند و گرماي زيادي هم توليد ميكنند، استهلاك بالايي دارند و عمر مفيد آنها شايد از 2 تا 3 سال تجاوز نكند. بنابراين ترجيح بر استفاده از دستگاههاي آكبند است. هر چند كه روشي تضميني براي تشخيص نو بودن دستگاهها وجود ندارد، اما پيشنهاد ميشود كه قبل از خريد، هشبوردهاي دستگاه را بررسي نماييد و ترجيحا مدلهاي جديدتر كه احتمال كاكرده بودن آنها كمتر است، را انتخاب نماييد.
سلامت دستگاه اسيك
همانطور كه گفته شد اين دستگاهها معمولا استهلاك و عمر مفيد كوتاهي دارند. همچنين در برخي موارد دستگاهها در هنگام انتقال دچار ضربه و آسيبديدگي ميشوند. براي اطمينان از سالم بودن دستگاه كه شامل فنها، برد اصلي، هشبردها، چيپها، منبع تغذيه و كابلها ميباشد، حتما قبل از خريد تكتك اين موارد را چك كنيد و از سالم بودن آن ها اطمينان حاصل نماييد.
ميزان گرما و صداي توليدي اسيك
تمام دستگاههاي اسيك گرما و صداي بسيار زيادي توليد ميكنند، اما ميزان اين گرما و صداي توليدي در هركدام از آنها متفاوت است. به خصوص در مورد گرما، هر چه ميزان حرارت توليدي اسيك كمتر باشد، به خصوص در فارمها، هزينههاي مربوط به تهويه و خنكسازي دستگاهها كاهش مييابد.
خريد يك دستگاه استخراج ميتواند ريسكهاي زيادي را متوجه خريدار كند كه مهمترينش ريسك كلاهبرداري است. امروزه در ايران از يك طرف به دليل تحريمها و از طرف ديگر به دليل مشكلات گمركي، امكان سفارش مستقيم ماينر از توليدكننده و واردات دستگاههاي ماينر، براي اغلب افراد ممكن نيست. به همين دليل بيشتر استخراجكنندگان از واسطهها دستگاه تهيه ميكنند. برخي از اين واسطهها شركت و وبسايت فروشگاهي دارند و برخي ديگر افراد حقيقي هستند كه معمولا در وبسايتهاي درج آگهي مانند «ديوار» فعاليت ميكنند.
نكات مهم در انتخاب و خريد ماينر
خريد يك دستگاه ماينر ميتواند ريسكهاي زيادي را متوجه خريدار كند كه مهمترينش ريسك كلاهبرداري است. امروزه در ايران از يك طرف به دليل تحريمها و از طرف ديگر به دليل مشكلات گمركي، امكان سفارش مستقيم ماينر از توليدكننده و واردات دستگاههاي ماينر، براي اغلب افراد ممكن نيست. به همين دليل بيشتر استخراجكنندگان از واسطهها دستگاه تهيه ميكنند. برخي از اين واسطهها شركت و وبسايت فروشگاهي دارند مانند ماينر ساز
به دليل عدم قانونگذاري درست، نوپا بودن صنعت ماينينگ در كل دنيا و سودآوري ماينينگ، اين فضا پر از افراد سودجويي است كه سعي در سوءاستفاده از ناآگهي مردم دارند. بنابراين يافتن يك فروشنده معتبر و آگاه بودن از نحوه خريد و تست دستگاه از اهميت ويژهاي برخوردار است. در ادامه نكات مهمي را بازگو ميكنيم كه هر ماينر بايد قبل از خريد دستگاه به آن توجه داشته باشد.