استخراج بيت كوين در اوايل براي ماينر ها نوعي سرگرمي بود و سرمايه زيادي لازم نداشت. استخراج با كمك سي پي يو (CPU) انجام مي شد و خبري از تجهيزات گران قيمت امروزي نبود. اما رفته رفته اين صنعت پيشرفت كرد و رقابتي شبيه رقابت طلاي موجود در دهه 1850 را ايجاد كرد.
به مرور و با افزايش سختي استخراج بيت كوين براي ماينر ها و عدم سوددهي استخراج فردي، شركت هايي وارد اين فضا شدند و اين صنعت را احاطه كردند. اين واقعه ظاهرا انقلاب صنعتي بيت كوين ناميده مي شود و معادلات را در اين فضا اساسا تغيير داد.
استخراج با سي پي يو به مرور منسوخ شد و جاي خود را به استخراج با كارت گرافيك داد. بسياري از ماينر ها به اين روش جديد استخراج پيوستند و كم كم استخر هاي استخراج شكل گرفتند. امروزه دو تا از بزرگترين استخر هاي استخراج با نام هاي Antpool و BTC.com به تنهايي 29 درصد از تمامي بازار استخراج بيت كوين را به خود اختصاص داده اند.
امروزه براي سودآوري در اين صنعت، نياز به دستگاه هايي اختصاصي مي باشد. اين دستگاه هاي قدرتمند و گران قيمت هرگز براي استخراج از كارت گرافيك استفاده نمي كنند. اين دستگاه ها اسيك (ASIC) نام دارند.
بيت مين (Bitmain) كه صاحب هر دو استخر Antpool و BTC.com مي باشد، يكي از بزرگترين سازندگان تجهيزات استخراج ارز ديجيتال مي باشد. در اوايل ماه گذشته بود كه اين شركت بزرگ ساخت دو ماينر ايسيك جديد يعني s17+ و T17+ را اعلام كرد. يكي از بنيان گذاران اين شركت وعده افزايش كارايي قدرت و بهبود ميزان هش (hash rate) را با ورود اين دستگاه ها داده است. پس از ساخت اين دستگاه ها بر محبوبيت استخراج افزوده شد و تنها يك سازمان ماينينگ واقع در بريتانيا با نام Argo Blockchain، تعداد 10000 خريد دستگاه ماينر داده است. مدير عامل اين سازمان در مورد دستگاه هاي T17s چنين مي گويد:
در كل، ما در مورد عملكرد و ثبات ماينر هاي سري 17 بسيار خوشنوديم و ما بر اين باوريم كه T17 بهترين تركيب كارايي و قيمت به ازاي هر پتاهش را فراهم مي كند.
شايد جاي تعجب نباشد كه اين سازمان بخواهد قدرت استخراج خود را افزايش دهد. در دهه گذشته ميزان هش بيت كوين افزايش قابل ملاحظه اي يافته است و حدودا 2 ماه پيش بود كه به نقطه عطف 100 اگزاهش (exahash) در ثانيه رسيد. به مرور زمان سختي استخراج افزايش مي يابد و همزمان ميزان هش نيز مرتبا در حال افزايش است. اين پروتكل براي مقابله با تورم اين چنين طراحي شده است. سختي استخراج ميزان سود ماينر ها را كمتر مي كند و در نتيجه آنها بايد در جستجوي دستگاه هايي قدرتمند تر باشند.
آيا استخراج بيت كوين هنوز هم براي ماينر ها سودآور است؟
مسئله سودآوري در استخراج بيت كوين تنها مربوط به تجهيزات نيست و در اين ميان هزينه برق و قيمت بيت كوين نيز بسيار مهم هستند. فرضا در جايي كه هزينه برق ارزان است، با استفاده از تجهيزات نه چندان قوي هم مي توان استخراج سودآوري انجام داد.
بزرگترين مانع در برابر سودآوري استخراج بيت كوين، قيمت هميشه در حال تغيير بيت كوين مي باشد. در زمستان خرسي 2018، بسياري از ماينر ها مجبور به تعطيلي فعاليت هاي استخراج خود شدند زيرا قيمت بيت كوين پايين رفت و ديگر استخراج آن سودآور نبود. اين واقعه، درسي دردناك براي ماينر ها بود.
در آن سال، با پايين رفتن قيمت بيت كوين به زير 6000 دلار، تعداد زيادي از ماينر ها در حدود ماه نوامبر تسليم شدند و از اين فضا بيرون رفتند. تخمين زده مي شود كه در حدود 600000 تا 800000 ماينر بيت كوين در آن زمان تعطيل شدند و در نتيجه ميزان هش نيز با افت 46 درصدي مواجه شد.
استخراج مي تواند مانند يك شمشير دو لبه عمل كند. استخراج در بازار هاي صعودي مي تواند بسيار سودآور باشد و بر عكس در بازار هاي نزولي مانند سال 2018 مي تواند مصيبت به بار آورد. بيت كوين در حال حاضر در دوران كودكي خود به سر مي برد و داراي نوسان هاي زيادي است و همين قضيه بيت كوين را به عنوان يك طبقه از دارايي ها با ريسك زيادي مواجه كرده است. البته انتظار مي رود كه در آينده كم كم از اين نوسان ها كاسته شود.
رياست جنسيس (Genesis) معتقد است كه درست است كه نوسان هاي بيت كوين مي تواند بر سودآوري در ماينينگ تاثير داشته باشد اما با برنامه ريزي و تحليل بازار مي توان اين ريسك ها را تا حدود زيادي كنترل كرد.
بسياري از افراد در بازار خرسي صدمه مي بينند. به عنوان مثال، بيت مين در بازار خرسي 2018 ضربه سختي خورد و 50 درصد از نيروي كار خود را تقليل داد. پس از اين وقايع، كم كم قدرت شبكه بيت كوين و قيمت آن بازيابي شد و ماينر ها دوباره وارد اين فضا شدند.
در حال حاضر، استخراج بيت كوين داراي ثبات منطقي است و ماينر ها هم اين قضيه را تاييد كرده اند و بر سودآوري آن در سال 2019 اقرار كرده اند. انتظار مي رود كه اين سودآوري در سال 2020 نيز ادامه داشته باشد.
ماينر هاي خرد هنوز هم رنج مي برند
در حالي كه اوضاع براي سازمان هاي استخراج بزرگتر بهبود يافته است اما ماينر هاي خرد هنوز در عذاب هستند. گزارش ها حاكي از آن هستند كه در كل، سودآوري ماينينگ به نسبت اوج خود در ژوئن، 64 درصد افت كرده است و اين هم احتمالا نتيجه افزايش سختي استخراج بيت كوين بوده است.
واضح است كه به مرور ميزان هش افزايش پيدا مي كند اما در اين ميان، سختي استخراج بالا مي رود و بسياري از ماينر هاي خرد مجبور به خروج از اين فضا مي باشند. اين ماينر ها نمي توانند با شركت هاي بزرگ رقابت كنند و پيش بيني مي شود كه در آينده اين شركت ها حتي سهم بزرگتري از بازار را به خود اختصاص دهند.
بيت كوين 85 درصد كامل شده است
در 18 اكتبر 2019، بيت كوين هجده ميليونم استخراج شد و تنها 3 ميليون بيت كوين ديگر براي استخراج باقي ماند. اما اين براي سودآوري ماينينگ چه مفهومي مي تواند داشته باشد؟
اگرچه در ظاهر بيت كوين زيادي باقي نمانده است اما اين نمي تواند تاثيري بر ماينر ها داشته باشد و اين هم به خاطر طراحي خاص بيت كوين توسط ساتوشي ناكاموتو و فرآيند هاوينگ (Halving) مي باشد. بعد از ماين شدن هر 210000 بلاك، پاداش استخراج نصف مي شود. اين عرضه در حال گردش را كنترل مي كند و از ايجاد تورم هاي عظيم جلوگيري مي كند.
بيت كوين تا به حال دو بار هاوينگ را تجربه كرده است و هاوينگ بعدي آن نيز قرار است در مي 2020 باشد و پاداش استخراج در آن به 6.25 بيت كوين برسد. اگرچه ايده هاوينگ از منظر عرضه و تقاضا نوعي نبوغ را نشان مي دهد اما چندان براي ماينر ها خوشايند نيست و سودآوري آنها را كاهش مي دهد، مگر اينكه بيت كوين به قيمت هاي رضايت بخشي برسد و اين مسئله را جبران كند.
بسياري از ماينر ها با توجه به تجربه سال هاي گذشته و كميابي بيت كوين، انتظار افزايش قيمت را دارند. زماني استخراج بيت كوين به كلي از رونق مي افتد كه بيت كوين بي ارزش شود و قيمت آن به نزديك صفر برسد كه به دليل ماهيت غير متمركز بيت كوين، اين قضيه تقريبا منتفي است. با افزايش تراكنش ها در شبكه بيت كوين، كارمزد هاي بيشتري توسط ماينر ها كسب مي شود و اين كم شدن پاداش استخراج را جبران مي كند.